عوامل موثر در پدیده چاقی شکم و پهلو از منظر طب ایرانی

از دیدگاه طب سنتی ایران هرچه مزاج فرد تری و رطوبت بیشتری داشته باشد، چاقی اندام بیشتر ایجاد خواهد شد. اگر بتوان با خوردن غذای مناسب و منطبق با مزاج میزان تری و خشکی بدن را به اعتدال نزدیک‌تر کرد، می‌توان گام موثری در نیل به زیبایی اندام برداشت.

حال با توصیه‌های طب ایرانی برای چاقی شکم و پهلو آشناتر گردیم:

۱- همراه با میوه مایعات ننوشید.

۲- از نیم ساعت قبل تا دوساعت بعد از غذا از مصرف مایعات خودداری ورزید.

۳- بعد از ورزش و بعد از هرگونه فعالیت بدنی (که حرارت بدن را افزایش می‌دهند) از خوردن مقدار زیاد غذا خودداری کنید.

۴- از پرخوری، درهم خوری، روهم خوری و ریزه خواری جدا اجتناب ورزید.

۵- از خوردن غذاهایی که باعث غلیظ شدن خون شما می‌گردند، مانند انواع خمیر، ماکارانی، کله پاچه، حلیم، جگر و پنیر تازه پرهیز نمایید.

ادامه مطلب در سایت مزاج

 

باید و نبایدهای روابط زناشویی از منظر طب ایرانی

 

مادگی جنسی و رغبت و اشتیاق به آن، یکی از شرایط لازم برای شروع و تداوم یک زندگی مشترک رضایتمند است و متاسفانه بی‌اطلاعی زن و شوهر از آداب و مسائل زناشویی و آشنا نبودن به تمایلات مزاج جنسی خود و همسر در زمان انتخاب شریک زندگی و در دورانی که با هم زیر یک سقف به سر می‌برند، می‌تواند سبب برآورده نشدن توقعات همسر و سردی روابط زناشویی و نابسامانی‌های دیگر شود.

 از همه بدتر آن‌که چون در جامعه ما این قبیل موضوعات تابو و در زمره «حرف‌های مگو» محسوب می‌شود، گاه همسران برای آگاهی از این نوع مسائل دست به دامن سایت‌های غیرمجاز اینترنتی و برنامه‌های محرک و مبتذل ماهواره‌ای می‌شوند که هیچ سود و منفعتی جز دستیابی به اطلاعات غیر اخلاقی و الگوبرداری‌های ناصحیح جنسی ندارد.

 ارتباط جنسی یک تعامل دوطرفه است و در صورت کاهش میل جنسی یکی از همسران، سیکل لذت جنسی معیوب و سبب ناامیدی و احساس پس زده شدن طرف مقابل می‌شود. همسری که میل جنسی کمی دارد نیز دچار این تصور می‌شود که امکان برانگیخته کردن و شکل دادن به یک ارتباط رمانتیک را از دست داده است. این احساسات در صورتی که ساماندهی نشود بتدریج سبب تنش و اختلاف همسران می‌شود و می‌تواند روی میل جنسی تاثیر منفی بگذارد. البته همسران باید توجه داشته باشند که نوسانات میل جنسی و کم و زیاد شدن آن طی یک سیکل قاعدگی کاملا طبیعی است و این تغییرات گذرا بوده و بتدریج همسران جوان متوجه زمان رخداد آن می‌شوند و این امر قابل پیش‌بینی است. این متخصص تصریح می‌کند برای برقراری روابط جنسی باید با برنامه‌ریزی و آگاهانه اقدام کرد.

 مهم‌ترین نکته در بحث روابط جنسی زناشویی پرهیز از عجله و شتاب‌زدگی است و تامل و برقراری آرامش و تمرکز باید در تمام مراحل روابط مد نظر طرفین باشد، چرا که هیچ چیز به اندازه عجله، مانع رسیدن به لذت مطلوب نمی‌شود.

 یک پیاده‌روی و خواب مناسب، تدارک یک شام خصوصی دو نفره در رستوران و گپ و گفت صمیمانه، تطابق با محرکات شغلی و محیطی و کاهش استرس، گفت‌و‌گو با همسر بخصوص در مورد زمان و نحوه برقراری ارتباط جنسی، توجه و ابراز احساسات عاطفی بویژه از طریق خداحافظی عاشقانه هنگام خروج از منزل و از همه مهم‌تر ایجاد تنوع در حفظ تازگی یک ارتباط زناشویی، موجب دوست‌داشتن همسران از جانب یکدیگر و بهبود میل جنسی می‌شود.

ادامه مطلب در سایت مزاج

با گل ارونه بیشتر آشنا شویم

نام گیاه در منابع طب سنتی: خزامی

نام علمی گیاه: سالویا هیدرانژا (Salvia hydrangea)

نام محلی گیاه: گل ارونه

نام‌های دیگر فارسی: شب انبوى، شب بوى (خصوصا نوع سفید)، خیرى دشتی و گل اروانه (به شیرازی)

نکته:

1-در منابع طب ایرانی در ماهیت این گیاه اختلاف است، اما عمدتا گل ارونه را گیاهى بسیار خوش‏بو می‌دانند که کمی شبیه بنفشه است و معمولا در کوهستان‌ها و در کنار رودخانه‌ها و در ماه بهار مى‏‌روید.

2- اگر چه گل آن به بنفشه شبیه است ولی رنگ آن مایل به کبودى و لاجوردى است.

3- بوی گل اروانه به بوی گل نسرین نزدیک است.

طبیعت:

گیاه اروانه طبیعت گرم و خشک دارد. اگرچه عده‌ای آن را گرم و تر می‌دانند. البته لازم به ذکر است که گل آن گرم‌تر از گیاه آن‏ است.

ادامه مطلب در سایت مزاج

 

مروری کوتاه بر واژه‌‌های مرتبط با دانش پزشکی

 

پزشکی از نظر دانش ­شناسی جدید، دانشی کاربردی در جهت حفظ و ارتقاء سلامتی و درمان و بازتوانی بیماران است. حکیم اخوینی بخارایی در کتاب هدایه­ المتعلمین که قدیمی ­ترین کتاب پزشکی فارسی است، تعریف مشابهی برای واژه پزشکی دارد: “پزشکی پیشنهادی است که تندرستی آدمیان را نگاه دارد و چون رفته باشد، بازآرد به علم و عمل”.  بنابراین به ­نظر می رسد جایگاه کلی و محدوده کارکرد دانش پزشکی در طول قرن­ ها ثابت مانده است. جای پرسش است که چرا به واژه ­های متعدد با پسوند “پزشکی” یا “طب” بر می­ خوریم که تعاریف و کارکردهای متفاوت دارند؟ اصطلاحاتی مانند طب رایج یا مدرن، طب سنتی، طب مکمل، طب فولکلور، طب جایگزین و طب تلفیقی یا ادغام­ یافته چه تعاریفی دارند و جایگاه آنها در حفظ و ارتقاء سلامتی و درمان بیمار­ها چیست؟ در این نوشته تعاریف این واژه ­ها را به ­صورت خلاصه مرور می­ کنیم.

طب رایج یا مدرن (Current or Modern Medicine):

منظور از طب رایج یا نوین، دانش پزشکی مبتنی بر شواهد اثبات­ شده (Evidence based medicine) است. شواهد مطالعات و کارآزمایی­ هایی هستند که اثربخشی روش­ ها و درمان­ های تجربی را بررسی می­ کنند. جزئیات تشخیص، درمان و عوارض احتمالی در این روش بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل هر چند سال یکبار (اغلب 4 تا 6 سال)، منابع تخصصی پزشکی براساس یافته ­های جدید به ­روزرسانی می­ شوند و براساس تعداد مطالعات و موضوعات تخصصی مورد مطالعه در این دوره زمانی، بسیاری از قوانین قبلی تغییر می­ یابند.

تاریخچه پزشکی با استفاده از این شیوه به قرن 19 میلادی می ­رسد. شیوه مرسوم پزشکی قبل از این تاریخ، استفاده از تجارب بالینی و سنتی پزشکان بود. قابل ذکر است که کتاب قانون ابن سینا یکی از منابع علمی معتبر پزشکی قبل از این تاریخ بود که سال ها به عنوان کتاب درسی معتبر در دانشکده­ های پزشکی اروپا تدریس می­ شد.

طب سنتی (Traditional Medicine):

براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، طب سنتی مجموعه ­ای از دانش، مهارت و شیوه­ های مبتنی بر نظریه­ ها، باورها و تجارب بومی در فرهنگ های مختلف است. با توصیه این سازمان، دستورالعمل­ های طب سنتی صرف نظر از این که با اطلاعات پزشکی جدید، قابل توضیح باشند یا نباشند، به منظور حفظ سلامتی و همچنین در پیشگیری، تشخیص، بهبود و یا درمان بیماری های جسمی و روانی بکار گرفته می­ شود. نکته قابل توجه در طب سنتی، ریشه فرهنگی و بومی این طب است و در مناطق جغرافیایی متفاوت، طب های سنتی متفاوت وجود دارند که هم در نظریه­ ها و هم در حیطه درمانی مانند نوع گیاهان دارویی بومی و کارهای دستی تفاوت دارند. مطالعات انجام­ شده در کل دنیا، تمایل روز افزون مردم به استفاده از این طب را نشان­ می­ دهند.

تاریخ طب سنتی به قدمت تاریخ پیدایش انسان است. بسیاری از نظریه ­های بنیادین طب سنتی بر پایه نظریه ­های فلسفی و تفکرات کل­نگری به جهان هستی است. مقرون­ به ­صرفه بودن، دردسترس بودن، اثرات مثبت به ­خصوص در پیشگیری و درمان بیماری ­های مزمن­ و بی­ ضرر بودن از نکات مثبت این طب است. البته مواردی مانند نبود داروهای استاندارد یا درمانگران قابل اعتماد، داروهای گیاهی یا معدنی ناخالص و تقلبی، احتمال وجود تداخل با داروهای پزشکی رایج از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. هرچند طب سنتی هنوز در بسیاری از کشورهای آفریقایی به­ عنوان مرجع اصلی پیشگیری و درمان بیماری­ ها محسوب می ­شود، استفاده از آن بدون در نظر گرفتن شواهد طب رایج می ­تواند منجر به تأخیر در تشخیص یا تشخیص اشتباه و یا تداخل در تشخیص و درمان شود و سلامت فرد را با محروم ­کردن از درمان­ های مؤثر رایج به خطر بیندازد.

طب مکمل (Complementary Medicine):

طب مکمل به مجموعۀ گسترده ­ای از شیوه­ های مراقبت­ های بهداشتی اشاره دارد که ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

هلو، میوه دلچسب و آبدار

هلو، میوه آبدار، دلچسب و خوشمزه تابستان است که این روزها در پیشخوان میوه فروشی ها و در هوای گرم تابستان به همه ما چشمک‌می زند. طعم گوارا، عطر و بوی منحصر به فرد و ظاهر فریبنده در کنار خواص ارزشمند، هلو را به یک‌میوه خاص تبدیل کرده که کمتر کسی می‌تواند در برابر این میوه وسوسه انگیز مقاومت کند.
بر اساس منابع طب ایرانی از جمله کتاب ارزشمند مخزن الادویه، اثر گرانسنگ مرحوم عقیلی خراسانی:

بهترین نوع هلو، هلوی بزرگ، شاداب و لطیف با پوست نرم است که هسته آن به راحتی خارج شود.
طبع هلو سرد و تر است.
نکته:
۱) سردی و تری هلو، از شفتالو بیشتر است.
۲) افراد با مزاج سرد و تر بهتر است در مصرف هلو احتیاط نمایند و آن را به میزان کم و همراه با مصلحات آن میل نمایند.

رطوبت دهنده بدن(مُرطب) و نرم کننده‌ی شکم(ملین) است. البته مصرف هلو بعنوان ملین باید بطور صحیح و بر اساس مزاج فرد باشد. برگه هلو نیز برای پیشگیری و درمان یبوست مفید است.

هلو می تواند به تسکین حرارت بدن و رفع عطش که معمولا در فصول گرم افراد را بخصوص افراد گرم‌مزاج را اذیت می کند، کمک کند. برای تسکین حرارت ناشی از غلبه خون در افراد با مزاج گرم و تر و اطفاء صفرا در افرادی که مزاج آنها گرم و خشک است، نیز مناسب است.

ادامه مطلب در سایت مزاج

اهدای خون از منظر طب ایرانی

۱) در طب ایرانی خونگیری که با روشهای مختلفی مانند حجامت، فصد، زالو و … انجام‌می سود، جزو اعمال یداوی محسوب می شود که در کنار تدابیر پیشگیری، اصلاح سبک زندگی، تغذیه و در صورت نیاز دارو، می تواند به حفظ سلامت و تسریع در روند درمان و بهبود بیمار کمک نماید.
نکته بسیار مهم این است که برخلاف تصور و باور اشتباه بسیاری از علاقمندان، طب ایرانی، مترادف با فصد و حجامت و … نمی باشد و اینگونه اقدامات جزیی محدود از دریای گسترده دانش، آموزه های ذیقیمت طب ایرانی است.

۲) نکته ای که نباید از آن غافل ماند این است که تمام اقدامات در طب ایرانی مبتنی بر تشخیص و تعیین مزاج فرد است و افراد بر حسب نوع مزاج شان، سبک زندگی، رژیم غذایی، سبک زندگی و روحیات خاص خود را دارند. این یک اصل کلی در طب ایرانی است که بعلت تفاوت مزاجی افراد نمیتوان برای همه افراد یک نسخه واحد را پیچید.

۳) در سالهای اخیر با پیشرفت علم پزشکی و دستیابی بشر به دانش و تکنولوژی انتقال خون، جان بیماران نیازمند به فرآورده های خونی حفظ می گردد.
سوالی که ممکن است برای علاقمندان مطرح گردد، نظر طب ایرانی در مورد اهداء خون است و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

غم در طب ایرانی

غم از اعراض نفسانی است که به دنبال وقوع امر موذی و عدم توان مقاومت در مقابل آن، ایجاد می‌شود. غم موجب حرکت تدریجی روح و حرارت غریزی به درون بدن شده و منجر به سردی اندام ها و زرد شدن رنگ چهره می‌گردد. از طرفی به دلیل احتقان خون و حرارت غریزی در بدن، ممکن است ایجاد تب کند. همچنین غم باعث تحلیل حرارت غریزی، کاهش اشتها به غذا، تاری دید، فرورفتگی چشم ها، نبض صغیر، ضعیف، متفاوت و بطیء و درد مفاصل می‌شود و در موارد شدید و طولانی مدت، رطوبات بدن را تحلیل برده، موجب خشک شدن بدن و بیماری دق می‌شود. این اثرات گاهی آنقدر طولانی و شدید می‌شوند که می‌توانند منجر به مرگ فرد شوند.

غم از دیدگاه طب رایج:

غم احساسی است که وقتی تمایل فرد به سمت یک موضوع مهم بی‌نتیجه می‌ماند، شکل می‌گیرد، در این حالت احساس غم ابتدا به صورت دریغ و افسوس خو را نشان داده و در مرحله بهبود به صورت لذت ناشی از کم رنگ شدن آن، بروز می‌کند و در صورت مزمن شدن منجر به افسردگی می‌شود.

درمان غم در طب ایرانی :

از آن جایی که غم حرارت را کاهش داده و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

صدای مفصلی از دیدگاه طب ایرانی و راه های پیشگیری و درمان

 

کمتر کسی است که صدای مفصلی را تجربه نکرده باشد. صدایی که معمولا هنگام حرکت دادن مفاصل، مانند بلند شدن، آغاز راه رفتن و … شنیده می شود. اگرچه صدای مفصلی در سنین بالاتر شیوع بیشتری دارد، لیکن حتی جوانان و نوجوانان نیز آن را تجربه کرده اند.
اگر صدای مفصلی، با درد و تورم همراه نباشد و طولانی و اصطلاحا مزمن نشده است، جای نگرانی نیست.
در اغلب اوقات، علت صدا دادن و تق‌تق مفاصل بخصوص مفصل زانو، خارج شدن هوایی است که در فضای مفصلی به‌دام‌افتاده است. البته فشار زیاد بر مفصل و نیز اصطکاکی که در مفصل و در فرآیند تغییر موقعیت و زاویه مفصلی ایجاد میشود، نیز می توانند باعث ایجاد صدای مفصلی نرمال باشند.
این دقیقاً همان حس و صدایی است که که در شکستن قولنج انگشتان دست و پا یا مفاصل دیگر تجربه می گردد.

دلایل صدا دادن مفاصل:

1) آزاد شدن گاز : 
ممکن است در مایع سینوویوم که در درون‌مفصل وجود دارد و مانند نرم کننده ای حرکات مفصل را تسهیل می کند، گاز تولید و آزاد شدن حبابهای هوا صدا در مفصل ایجاد می کند.

2) حرکت تاندون :
حرکات مفصل مدیون کنش واکنش تاندونها و لیگامانهایی است که در اطراف مفصل وجود دارند و به استخوانهای تشکیل دهنده مفصل یا استخوانهای اطراف چسبیده اند. تغییر وضعیت این تاندونها در جریان حرکات مفصل، و عبور آنها از روی زواید و برجستگی های استخوانی، ممکن است باعث ایجاد صدای مفصلی شود.
جالب است که ممکن است خود فرد این صدا را نشنود و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

ماءالجبن (Whey protein)

 

یکی از داروهایی که حکمای طب سنتی بر مصرف آن در این بیماری متفق القول هستند، ماءالجبن می باشد. ماءالجبن یک لغت عربی است که از ترکیب دو کلمه ماء به معنی آب و جبن به معنی پنیر تشکیل شده است.

ماءالجبن، آب پنیر را گویند؛ یعنی اگر شیر بسته شود و رطوبت از آن جدا گردد؛ به آن رطوبت، آب پنیر می‌گویند.

روش تهیه ماءالجبن :
۸۰۰ گرم شیر تازه گاو را در ظرفی-ترجیحا پیرکس- به جوش آورده مقداری سکنجبین ترش یا سرکه انگوری یا آبغوره یا آب لیمو اضافه نمایید تا شیر بریده شود. زمانی که شیر بریده شد، شعله را خاموش کنید. جهت صاف کردن باید شیر را در پارچه ای ریخته، آویزان کنید تا آب، قطره‌ قطره از پنیر جدا شود و چیزی از اجزای پنیر، وارد ماءالجبن نگردد.

برای اثربخشی بیشتر، می توان زمانی که شیر در حال جوشیدن است (قبل از اضافه کردن ترشی ها)، دو سه قاشق غذاخوری افتیمون را که در یک پارچه تمیز بسته شده، ۳-۲ بار در شیر داخل کرد و هربار ۱۰ تا ۱۵ ثانیه نگه داشت تا عصاره افتیمون که یک سودازدای بسیار قوی است،وارد شیر شود. افتیمون نباید زیاد تحت تاثیر حرارت قرار بگیرد زیرا خواص آن از دست می رود.
تذکّر:

پنیر به جا مانده، با اضافه کردن کمی نمک، به عنوان پنیر خوراکی قابل استفاده است.

روش مصرف ماءالجبن :

زمان مصرف این دارو.....

ادامه مطلب در سایت مزاج

افرادی که بدنی با مزاج معتدل ندارند باید چه کارهایی انجام دهند

• کارهایی که گرم مزاجان باید انجام دهند:

     اگر فرد در سن جوانى باشد باید به سمت سرد کردن مزاج حرکت نماید به این صورت که:

1. در جای خنکی زندگی کند که محل وزیدن باد شمال باشد به خصوص در فصل تابستان.
2. از ورزش زیاد و حرکت در آفتاب اجتناب نماید.
3. اگر فصل تابستان باشد در آب سرد حمام کند و اگر غیر این فصل باشد در آب نیم‏گرم حمام کند و از حمام بسیار گرم و سونا دوری کند.
4. باید چهار ساعت قبل از رفتن به حمام کمی غذا میل نماید و در حمام آبى برای شستشو مصرف کند که در آن بنفشه و نیلوفر و سایر گیاهان خنک مزاج جوشانیده باشند و در آن آب، مدت کوتاهی بنشیند و سر را با لعاب اسفرزه و خطمى بشوید و بعد از شستن، بدن خود را با صندل و گلاب خوش‏بو سازد.
5. غذای این افراد: از ماهی تازه و گوشت بزغاله و جوجه مرغ و خروس با آب‏غوره و آب انار ترش و کدو و کاهو به تناوب غذا تهیه کنند و میل نمایند.
6. از میوه‏ها شفتالو و زردآلو و توت سیاه و گلابی میل نماید و از سبزی‌ها کاهو و خرفه و اسفناج و خیار و کدو.
7. از شربت‌ها سکنجبین و شربت ریواس و زرشک و لیمو بنوشد.
8. در زمستان خوردن نارنج و لیمو و نارنگى و پرتقال و امثال این‌ها بسیار خوب است.

 کارهایی که سرد مزاجان باید انجام دهند:

1. اگر بخواهیم این گونه افراد را به سمت مزاج معتدل سوق دهیم باید غذایى که دارای مزاج ‏گرم و در رطوبت و خشکی معتدل باشد مصرف کنند مثل: گوشت گوسفند یا بز جوان که با زیره و دارچین و پیاز پخته باشند و از سبزی‌ها ترب و نعنا و شاهی و تره و طرخون و از شیرینی‌ها آن‌چه از شکر و عسل و گردو و بادام تهیه شده باشد و از میوه‏ها آن‌چه بسیار شیرین باشد مصرف کنند.
2. از نوشیدن آب یخچالی (بسیار سرد) اجتناب نمایند.
3. از عطرها مثل عطرهای حاصل از نرگس و گل شب‏بو و زنبق‏ ببویند.
4. در مکان گرم زندگی کنند.
5. به شدت ورزش کنند و پیش از ورزش، بدن را ماساژ دهند.
6. حمام گرم بروند و آب گرم که در آن بابونه و مرزنجوش و اکلیل الملک جوشانیده باشند استفاده کنند، و کمی در آن بنشینند و حمام را زیاد طول ندهند که باعث خشکى بدن می‌شود و بعد از بیرون آمدن از حمام بر بدن عطر گرم بزنند.

• کارهایی که مرطوب مزاجان باید انجام دهند:

1. اگر مزاج کسى مرطوب‏ باشد و بخواهد که به سمت اعتدال برود باید غذاهای خشکاننده مزاج مثل: گوشت شکار و نمک ‏سود و ماهى شور و گوشت کبک و تیهو که باادویه گرم طبخ داده باشند میل نماید. 
2. در مکان‌های مرتفع که آفتاب ....

ادامه مطلب در سایت مزاج