طب ایرانی

مطالب طب سنتی ایران

طب ایرانی

مطالب طب سنتی ایران

  • ۰
  • ۰

بدن انسان در دوران بارداری دستخوش تغییرات بسیاری می گردد، از جمله یبوست که دومین شکایت گوارشی شایع در بین زنان باردار است. از آنجایی که بروز یبوست عوارض متعددی را در مادر و جنین به همراه دارد، همچنین مصرف بسیاری از داروها در دوران بارداری ممنوعیت دارد، لذا تنظیم برنامه غذایی روزانه و نحوه زندگی برای مقابله با این مشکل و تدابیری برای ایجاد یک بارداری سالم ضروری است. در ادامه به بررسی دلایل و درمان یبوست در باداری در طب سنتی و نوین و بررسی توصیه های طب ایرانی در این زمینه می پردازیم.

چرا زن باردار دچار یبوست می شود؟

در دوران بارداری به دنبال تغییراتی که در بدن ایجاد می شود، بیمار دچار یکسری عوارض می گردد. شایع ترین تغییرات در دستگاه گوارش، طی دوران بارداری عبارتند از :

  • تهوع،
  • استفراغ،
  • سوزش سر دل
  • و یبوست

که مورد اخیر (یبوست) پس از تهوع، شایع ترین شکایت گوارشی این دوران است .

میزان شیوع یبوست در خانم های باردار چه میزان است؟

 آمارها نشان می دهد تا %44 خانم های باردار در طول بارداری دچار یبوست می شوند؛ لزوماً کسانی که در طی بارداری دچار یبوست می شوند، قبل از آن شکایتی از این مشکل ندارند و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

حیات بدون غذا محال است و از هضم هر غذا مقداری مواد زائد باقی می ماند که از طریق مدفوع و ادرار و عرق  و… دفع می شود اما همیشه مقدار کمی از این مواد اضافی دفع نمی شود و در بدن باقی می ماند که به مرور زمان در بدن تجمع پیدا کرده سبب بیماری می گردد. بهترین راه برای دفع این مواد زائد، ورزش و تحرک بدنی است.

ورزش در طب ایرانی چه جایگاهی دارد؟

ورزش در طب سنتی ایران فواید و اهمیت فوق العاده ای دارد به طوری که ابوعلی سینا در کتاب قانون در بحث تدابیر مشترک بالغین مهم ترین تدبیر در حفظ تندرستی را در درجه نخست ورزش کردن، و سپس تدبیر غذا و تدبیر خواب می داند و از این رو سخن خود را با تدبیر ورزش آغاز می کند.

تاثیر تحرک بدنی و فعالیت در بدن چگونه است؟

تاثیر تحرک بدنی و ورزش برای بدن به وسیله دفع یا تحلیل مواد زائد صورت میگیرد به دو شکل:

  • حرکت با ایجاد گرمی در بدن، مواد زائد بدن را رقیق می کند و آن ها را از طریق عرق دفع می کند با دفع مواد زائد از بدن احساس سبکی و راحتی به شخص دست می دهد.
  • ورزش و تحرک با تحلیل رطوبات سست کنده موجب استحکام عضلات اعصاب، وتر ها و رباط ها می شود.

ورزش و تحرک بدنی معتدل در چه حد باید باشد؟

ورزش معتدل که اعضا و حرارت غریزی را تقویت می کند آن است که پوست، سرخ و تنفس، تند شود و عرق ایجاد کند .

چه زمان باید ورزش را قطع کرد؟

هر گاه تندی تنفس و تعریق به افراط برسد باید ورزش قطع شود.

بهترین موقعیت بدن برای ورزش چه زمانی است؟

بهترین وقت ورزش، زمانی است که ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

در طب ایرانی هر فرد براساس مزاج اختصاصی خود متولد می گردد که به آن مزاج اصلی (اولیه، سرشتی، جبلی، ذاتی، مادرزادی، مولودی) می گویند. از آن جایی که خصوصیات جسمی فیوزیولوژیک و روحی_روانی تعیین کننده مزاج، تحت تاثیر دوره های مختلف عمر انسان و بسیاری از عوامل تاثیر گذار دیگر تغییر می نمایند به همان میزان مزاج فرد نیز دستخوش تغییراتی می گردد که به این مزاج عارض شده پس از تغییرات مزاج، مزاج عارضی یا (مزاج ثانویه، مزاج اکتسابی) گفته می شود.

عامل ایجاد تغییرات در مزاج اولیه چیست؟

 یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در تغییرات مزاج اولیه، تغییرات سنی هر فرد می باشد. به این ترتیب که هر فرد در دوران کودکی خود گرم تر و تر تر، در دوران جوانی گرم تر و خشک تر، در دوران میانسالی سرد تر و خشک تر و در دوران سالخوردگی سرد تر و تر تر از مزاج اصلی خود می گردد.

شش اصل ضروری حیات (سته ضروریه) چیست؟

بسیاری از عوامل محیطی پیرامون انسان که به نحوی با زندگی و سلامت انسان مرتبط هستند و در طب ایرانی در قالب تعریف شده سته ضروریه (شش اصل ضروری حیات) ارائه شده اند. این عوامل ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

اسطوخودوس یکی از گیاهان دارویی با کاربرد بالا است که امروزه از این گیاه در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. در ادامه به معرفی این مفرده دارویی می پردازیم.

ویژگی های گیاه استطوخودس چیست؟

اسطوخودوس گل گیاهی چند ساله است که ارتفاع آن به یک متر می رسد.

ساقه های گیاه:

ساقه های آن بسیار متراکم هستند و ساقه اصلی اش چوبی است. ساقه های گیاه کمی کرک دارند و سطح مقطع شان دایره ای شکل است. 

برگ های گیاه:

برگ های گیاه، کشیده، باریک، کوچک، گوشتی، خوش بو و به حالتی گویی غبارآلود هستند. همچنین برگ ها سبز مات مایل به نقره ای و کمی کرک دارند.

گل های گیاه:

گل های اسطوخودوس، کوچک و صورتی رنگ هستند و به صورت سنبله ای در انتهای ساقه می رویند. هر گل، پنج گلبرگ بیضی، و کوچک دارد. کاسبرگ گل های گیاه، بنفش رنگ است. گل برخی از گونه های گیاه آبی یا سفید است.

تخم گیاه:

تخم گیاه، کوچک، بیضی گون، کمی کشیده و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

خوراکی ها و مواد غذایی که به طور روزمره استفاده می کنیم چه غذاهای اصلی و چه سایر خوراکی ها دارای اثرات مختلفی هستند و تقسیم بندی های متفاوتی در پزشکی ایرانی دارند. در مبحث خوردن و آشامیدن در طب ایرانی علاوه بر آداب غذاخوردن و توصیه های غذایی اصطلاحات رایج در مورد خوراکی ها نیز بسیار با اهمیت است؛ متن زیر در جهت شناخت این اصطلاحات می تواند به شما کمک کند.

دسته بندی کلی خوراکی ها و مواد غذایی در طب ایرانی چگونه است؟

1: بر اساس اینکه آن خوراکی کامل جزء بدن می شود یا باعث تغییر در مزاج فرد می شود. (غذای مطلق و دوای مطلق و…)

2: بر اساس میزان مواد مفید (خلط خون) یا مواد زائدی که وارد بدن می کند. (غذای صالح الکیموس و غذای فاسد الکیموس)

غذاها بر اساس نوع تاثیر در بدن به چند دسته تقسیم می شوند؟

در دسته بندی اول برخی فقط تاثیر غذایی داشته و برخی نیز علاوه بر آن دارای اثرات دارویی می باشند که از این نظر خوراکی ها به چند دسته تقسیم می شوند:

  1. غذای مطلق
  2. دوای مطلق
  3. غذای دوایی
  4. دوای غذایی
  5. مصلح

توضیح انواع غذاها بر اساس نوع تاثیر:

غذای مطلق چیست؟

غذای مطلق یعنی غذایی که بعد از ورود غذا به بدن، بدن ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

چنانچه که در قرابادین کبیر آمده است علم به قوانین ترکیب و شناخت دارو ها، اجل علوم و اشرف صنایع این فن است اما امروزه اغلب به قواعد تخصصی داروسازی سنتی کمتر توجه شده و...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

 

در مکتب طب ایرانی مغز، قلب و کبد اعضای رئیسه ی بدن انسان هستند. یعنی صدمه به آن ها باعث آسیب به بقای شخص می شود. بنابراین بسیار مهم و حیاتی هستند.

با توجه به اهمیتی که حکما برای کبد قائل بودند در کتب مرجع طب ایرانی دستورات کلی و مفید و ارزشمندی در مورد مراقبت و حفظ سلامتی و رفع بیماری های کبد بیان شده است.

موارد سازگار با کبد کدامند؟

  • داروهای تلخ و قابض که معطر هم هستند مانند دارچین، شکوفه اذخر (کاه مکی) مرّ و امثال اینها
  • هر دارویی که در ان خاصیت جلا و غسل وجود داشته باشد.
  • ماده ای که دارای خواص نضج دهندگی و نرم کنندگی باشد، به همراه قبض و تقویت کبد، مثل زعفران
  • ماده ای که دارای خواص نضج دهندگی و نرم کنندگی باشد، به همراه طعم خوب مثل: مویز، انجیر و فندق
  • ماده ای که دارای خواص نضج دهندگی و نرم کنندگی باشد، در کنار آن سریع النفوذ هم باشد، مثل نوشیدنی ریحانی که برای بیشتر کبدهایی که حرارت زیادی ندارند، مفید است.
  • کاسنی
  • غذاهای مولد خلط خوب در بدن (صالح الکیموس)
  • غذاهای با طعم شیرینی (البته مزه شیرینی شدید ایجاد کننده سدّه در کبد است و خلط مراری تولید می کند.
  • فندق و پسته (البته پسته گرمای زیادی دارد)

مواد غذایی که برای کبد مضر است کدام است؟

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

یکی از میوه های خوش طعم تابستان با طعمی خاطره انگیز، انبه است. این میوه بسته ای از ویتامین ها و مواد معدنی را در خود جای داده است و منبع غنی زیادی ویتامین C است. در ادامه بیشتر به خواص این میوه پرمصرف و خوش طعم تابستان آشنا می شویم.

ویژگی های درخت انبه چگونه است؟

انبه میوه درختی است که ارتفاع آن به پنج متر می رسد.

برگ ها: برگ های درخت آن کشیده، نوک دار و نسبتا ضخیم است.

گل ها: گل های آن کوچک است و پنج گلبرگ دارد که کاملا از هم جدا هستند. رنگ گلبرگ ها زرد است و میان آن لکه ای قرمز وجود دارد.

میوه: میوه انبه بیضی گون بوده، سر آن نوک دار و اندکی کج است، ولی گونه هایی از آن کروی هستند. میوه نرسیده، سبز است و میوه رسیده به رنگ های زرد، نارنجی، صورتی، قرمز و سبز یافت می شود.

طعم این میوه ابتدا بسیار گس است، کم کم ترش و سپس شیرین و بسیار خوش رایحه می شود. گوشت آن نارنجی رنگ است و پوستی نسبتا ضخیم دارد.

هسته: هسته آن بسیار بزرگ، کشیده و تقریبا دوکی شکل است و دورن آن مغزی درشت وجود دارد.

بهترین نوع میوه کدام است؟

بهترین آن، بسیار شیرین، شاداب، بی ریشه، خوش بو و ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

 

شیربرنج یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که به صورت غذا و به صورت دسر استفاده می شود اما بد نیست سری به منابع طب سنتی بزنیم و در مورد خواص و موارد مصرف این خوراکی ساده اما خوشمزه و مفید نیز اطلاعاتی به دست آوریم.

نام شیربرنج در کتب طب ایرانی چیست؟

شیربرنج (در کتب طب ایرانی به نام، شیربا، معروف است).

طبع شیربرنج چیست؟

غذایی است با مزاج معتدل است.

خواص شیر برنج از نظر طب سنتی ایران چیست؟

در صورتیکه به آن شکر یا عسل یا شیره انگور اضافه شود سریع الهضم شده و غذاییت بیشتری پیدا می کند. غذایی چاق کننده است.

شیربرنج برای چه افرادی مفید است؟

  • مناسب افراد لاغر است.
  • زیاد کننده زنان شیرده است.
  • غذایی مناسب در ناباروری بخصوص در آقایان است.
  • غذایی مناسب در دوران بارداری و حافظ جنین است.
  • غذای مناسبی برای مبتلایان به گرفتگی صدا و سرفه ی خشک است.

ملاحظه: چون چاق کننده است، کسانی که اضافه وزن دارند باید در مصرف آن مقدار کالری را در نظر بگیرند ( میشه نوشت زیاده روی نکنند یا دقت کنند)

آیا برای تهیه شیربرنج حتما از برنج های ایرانی استفاده شود ؟

در تهیه شیربرنج از هر نوع برنجی می توان استفاده کرد ولی ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja
  • ۰
  • ۰

 

این روزها با افزایش بسیار بالای میزان ابتلای افراد به ویروس کرونا و سویه دلتای آن، علاوه بر توجه به اصول بهداشتی و رعایت کامل و دقیق پروتکل های بهداشتی، شناخت راه حل هایی برای رفع عوارض ناشی از این بیماری و کمک به تسریع درمان نیز ضروری است. از آن جا که یکی از مهم ترین عوارض بیماری تنگی نفس می باشد در ادامه به معرفی یک روش طبی برای تسکین این موضوع یعنی استفاده از آبزن می پردازیم.

اگرچه در این زمینه کار آزمایی بالینی وسیع انجام نشده ولی با توجه به تجربیات بالینی و مستندات علمی که در زیر به چند نمونه اشاره می شود  قابل اجرا است.

 آبزن در کتب طب ایرانی چگونه تعریف می شود؟

در طب ایرانی، به ظرف پر از آب گرمی که برخی داروهای مناسب هر بیماری را درون آن می ریزند آبزن می گویند، ولی در اصطلاح اطبای طب ایرانی، به قرار دادن بدن یا اجزایی از بدن درون محفظه‌ای در معرض هوا یا مایعات با دماهای مختلف جهت مقاصد درمانی اطلاق میگردد. هرچند درکتب حکما به حوض بزرگی به اندازه طول قامت انسان که در حمام میساختند و برای آبتنی و نیز معالجه بیماران به کار میرفت، نیز آبزن گفته میشد. حکیم بزرگ ابن سینا و حکمای دیگر چون جرجانی از این روش در درمان بسیاری از بیماریها نام برده اند

مکانیسم های اثر آبزن در طب ایرانی چیست؟

استفاده از آبزن نتایج زیر را به دنبال دارد: 

۱- رطوبت بخشیدن

۲- کاهش درد

۳- تعدیل و اصلاح اخلاط

۴- آرامش و خواب آوری

۵- برطرف کردن انواع خستگی و بی حالی

۶- انحراف مواد از قسمتی به قسمت دیگر بدن

چه بیماری هایی با آبزن درمان می شوند؟

لازم به ذکر است در طب ایرانی انواع آبزن وجود دارد که ...

ادامه مطلب در سایت مزاج

  • sa ja